Schist And Gneiss
Metamorfizm
Skały, które są głęboko pochowane w górach (orogeniczny) strefy poddawane są działaniu wysokich temperatur i ciśnień, na przykład z powodu przesunięcia kontynentalnego. To powoduje, że skład mineralny pierwotnej skały, zwanej protolit, aby rekrystalizować w nowe struktury przez tysiące lat. Proces ten opisany jest jako metamorfizm regionalny.
Inne typy obejmują kontakt (spowodowany pieczeniem), hydrotermalny (spowodowany ruchem gorących płynów) i kataklastyczny (spowodowany wadliwym) metamorfizm.
Należy zauważyć, że metamorfizm nie zmienia składu chemicznego skał; raczej zmienia tylko strukturę mineralną, a tym samym właściwości fizyczne. Tak więc, chociaż może być trudne odróżnienie niektórych rodzajów łupków lub gnejsów, klasyfikacja metodami chemicznymi jest wiarygodna [i].
Foliowanie
Kiedy skały osadowe (np. Łupki i mułowce) podlegają regionalnej metamorfozie, minerały ilaste tworzą minerały platynowe, znane również jako "micas".
Wyniki mik i podłużnych minerałów rekrystalizujących w równoległe układy, które są prostopadłe do przyłożonego ciśnienia, są znane odpowiednio jako foliacja i lineacja. Foliowane skały mają warstwowy wygląd dzięki równoległym paskom różnokolorowych minerałów.
Z kolei nielaminowane skały składają się z minerałów, które przekrystalizowały w trwałe, wzajemnie powiązane sieci.
Pochodzenie łupków i łupków
Protolit osadowy przekształca się w sposób stopniowy w zależności od poziomu lub stopień foliacji; najpierw staje się łupkiem, potem filylitem, łupkiem i wreszcie gnejsem.
Zarówno łupek jak i gnejs są więc znane jako foliowane skały metamorficzne. Składają się one z kwarcu i minerałów skaleniowych odziedziczonych po protolicie, innych minerałów różnych dla każdego rodzaju, a także granatu porfiroblastów, duże kryształy, które rosną w drobnoziarnistej skale. [ii]
Formacja i charakterystyka gnejsu
Tworzenie się gnejsu często wiąże się z transformacją ogniowy skała; są to skały, które zostały poddane ekstremalnemu ogrzewaniu i powolnemu chłodzeniu. Są głęboko pochowani w górach, pod którymi ruch tektoniczny wytwarza ekstremalne ciśnienie, powodując metamorfizm wysokiej klasy. [iii] W ten sposób gnejs może powstać ze skał osadowych (paragneiss) lub skał magmowych (orthogneiss). [iv]
Gnejs jest bardziej gruboziarnisty niż łupkowy, z warstwami mineralnymi jasnymi i ciemnymi ("felsowymi" i "maficznymi") gnejsowe bandowanie. Warstwy te są znacznie grubsze i bardziej nieregularne niż te znalezione w łupkach, dzięki czemu obserwuje się wyraźniejsze foliowanie.
Ciemniejsze pasma składają się z minerałów takich jak biotyt, kordieryt, sylimanit, cyjanit, staurolit, andaluzyt i granat, z których wiele zawiera magnez i żelazo. ii Lżejsze prążki składają się z minerałów krzemianowych zawierających lżejsze pierwiastki, takie jak krzem, aluminium, tlen, sód i potas.iv
Kolory obejmują czarny, brązowy, różowy, czerwony i biały. [V]
Formacja i charakterystyka łupka
Schody powstają w wyniku umiarkowanego metamorfizmu skał osadowych. ⁱ Ziarna miki w łupkach przechodzącej metamorfozę rosną i wyrównują, tworząc duże kryształy, które nadają skale połyskliwy wygląd. Te mineralne płytki, widoczne gołym okiem, składają się głównie z chlorynu, muskowitu i biotytu. ii Pewne rodzaje łupiny mogą być utworzone z drobnoziarnistej skały magmowej, takiej jak bazalt i tuf. iv
W porównaniu z gnejsem, łupek jest bardziej drobnoziarnisty i ma skłonność do łamania się w cienkie płyty w kierunku planarnym, znanym jako wątłość. ii Schist może wyglądać jak kombinacja czerni, niebieskiego, brązu, szarości, zieleni i srebra. v
Komercyjne zastosowania gnejsu
Gnejs jest stosowany przemysłowo jako kamień kruszony do budowy dróg ze względu na jego odporność na ciśnienie, ciepło, zużycie i zadrapania. Jego trwałość nadaje mu również zdolność do użycia jako kamień wymiarowy: bloki i płyty wykorzystywane w brukowaniu i innych projektach budowlanych. Gneiss jest szczególnie przydatny w budownictwie i zagospodarowaniu krajobrazu, ponieważ nie łatwo dzieli się na linie lotnicze.
Gnejs można polerować i stosować architektonicznie w płytkach podłogowych, stopniach schodów, blatach, parapetach i pomnikach cmentarnych. Są często oznaczane jako "granitowe". Jest to z technicznego punktu widzenia błędna klasyfikacja, ale zmniejsza zamieszanie w podstawowej identyfikacji materiału dla wygody konsumenta. ii
Architektoniczne wykorzystanie Gnejsa datuje się na 683 rpne, kiedy użyto go do wzniesienia kamiennego Sfinksa z Taharqo w Dolinie Nilu. iv
Komercyjne zastosowania łupka
Schist, kamień o mniejszej wytrzymałości, jest stosowany tylko jako wypełnienie dla niekrytycznych zastosowań budowlanych lub dekoracyjnych skał w ścianach. Jego użytecznymi właściwościami są odporność na uderzenia, ciśnienie i wodę.
Jest on częściej używany jako skała gospodarza do kamieni szlachetnych; to jest matryca, w której rosną kryształy. Przykładami są: granat, cyjanit, tanzanit, szmaragd, andaluzyt, sfer, szafir, rubin, scapolit, iolit i chrysoberyl.Wapień jest jednak lepszym skałą metamorficzną dla klejnotów, ponieważ łatwiej rozpuszcza się w celu oddzielenia klejnotu od skały. ii
Rodzaje i nazewnictwo gnejsu
Gnejs pochodzi od niemieckiego słowa oznaczającego "jasny" lub "musujący". iv Typowe rodzaje gnejsów to gnejs Augen, gnejs Henderson, gnejs lewis, gnejs łucznikowy i gnejs proterozoiczny. v
Augen gnejs jest gruboziarnisty i pochodzi z granitu. Zawiera soczewkowaty (eliptyczny) skalenie porfiroklasty, które podobnie jak porfiroblasty, są również dużymi kryształami, ale starsze niż reszta osnowy skalnej. Gneidy Hendersona znajdują się w pobliżu Strefy Brevard Shear w Północnej i Południowej Karolinie; jedna forma związana jest głównie z usterką Brevarda. Lewicki gnejs tworzy podłoże większości północnych Hebrydów Szkocji, zachodniego kontynentu oraz wysp Coll i Tiree. Archeologiczne i proterozoiczne gnejsy znajdują się w tarczy bałtyckiej, nazwanej imieniem, z którego pochodzą. iv
Genysy są czasami nazywane minerałami, które zawierają, takimi jak gnejs granatowy i gnejs biotytowy. v
Rodzaje i nazewnictwo łupka
Łupek pochodzi od greckiego słowa oznaczającego "podzielić"; odnosi się to do łatwości, z jaką rozbijają się płaskie warstwy łupka. iv
Schody są zwykle nazywane dominującym minerałem znajdującym się w skale. Typowymi przykładami są łupka Calc-Silicate, Blueschist, Whiteschist, Hornblende schist, Schist Talc, Chlorite schist ("greenstone"), łupka Garnet i łupka Glaucophane. v
Najczęściej spotykane są łupki miki utworzone z iłowców. Można je ogólnie podzielić na grafitowe lub wapienne odmiany i łatwo rozpoznać po czarno-białych mikach. Uważa się, że graficzne łupki reprezentują osady utworzone z resztek roślinnych. Metamorfizm kontaktowy skutkuje powstaniem gnejsowych podgrup, takich jak łupki andaluzytów, staurolitów, cyjanitów i sylimanitów. Schistery bogate w kwarc pochodzą z piaskowców. Hematytowscy łupieżowie są znani jako schistose ironstones.
Inne łupki o pochodzeniu magmowym obejmują liściaste serpentyny (oparte na masach bogatych w oliwin, krzemianu magnezowo-żelazowego), porfiry kwarcowe (głównie skaleń) i tufy koszulkowe (uformowane z popiołu wulkanicznego). iv
W nazwach składających się z dwóch lub więcej minerałów, bardziej obfity minerał jest nazywany drugim.
Główna zawartość minerałów w łupkach i gnejsach w porównaniu:
Łupek
* Alusite
*Amfibol
* Biotyt
* Chloryt
* Epidot
*Skaleń
*Granat
*Grafit
* Hornblade
* Kyanit
* Micas
* Moskale
* Porfiroblasty
*Kwarc
* Sillimanite
* Staurolite
*Talk
Gnejs
* Biotyt
* Chloryt
*Skaleń
*Granat
*Grafit
* Hornblade
* Micas
* Moskale
*Kwarc
* Kwarcyt
*Krzemionka
*Cyrkon
Główna zawartość mieszanki z łupiny i gnejsu w porównaniu:
Łupek
*Tlenek wapnia
*Dwutlenek węgla
*Tlenek magnezu
Gnejs
*Tlenek glinu
*Chlorek sodu
*Tlenek wapnia
* Tlenek żelaza (III)
*Tlenek żelaza
* Tlenek potasu
* Węglan magnezu
*Tlenek magnezu
* Tlenek manganu
* Pentoksyd fosforu
*Dwutlenek krzemu
* Dwutlenek tytanu
Lokalizacje złóż łupkowych i gnejsowych w porównaniu
Łupek | Gnejs | Kontynent |
*Egipt
*Etiopia *Maroko *Nigeria *Afryka Południowa |
*Kamerun
*Etiopia * Ghana *Kenia *Madagaskar *Maroko * Mozambik *Namibia *Nigeria *Tanzania *Iść |
Afryka |
*Afganistan
*Bangladesz * Bhutan *Chiny *Indie *Japonia * Kazachstan *Malezja *Pakistan *Rosja *Tajlandia *Indyk *Wietnam |
*Chiny
*Indie *Iran *Irak * Kazakhastan *Kirgistan *Mongolia *Rosja |
Azja |
*Nowa Południowa Walia *Nowa Zelandia * Queensland |
*Nowa Południowa Walia *Nowa Zelandia * Queensland *Wiktoria |
Australia |
streszczenie
Łupek
- Powstaje głównie z skał osadowych, np. łupek
- Powstały w wyniku metamorfozy średniej klasy
- Drobnoziarnisty
- Czarny, niebieski, brązowy, szary, zielony i srebrny
- Wytrzymałość ze względu na duże kryształy w kształcie płytek
- Nie tak trudne ani mocne
- Odporny na uderzenia, ciśnienie i wodę
- Używany jako kamień dekoracyjny, wypełnienie konstrukcji i skała dla klejnotów
- Rodzaje nazwane są od głównej zawartości minerałów, takich jak pospolita łupka miki
- Główny skład mineralny obejmuje chloryt, muskowit i biotyt
- Znaleziono w szerszej gamie krajów azjatyckich, a także w Afryce i Australii
Gnejs
- Powstaje z skał osadowych lub skał magmowych, np. granit
- Powstaje w wyniku wysokiej jakości metamorfozy
- Gruboziarnisty
- Czarny, brązowy, różowy, czerwony i biały
- Gnejsowate paski ze względu na wyraźne foliowanie
- Mocniej, mocniej
- Odporny na ciśnienie, ciepło, zużycie i zarysowania
- Stosowany w budownictwie, jako kamień milowy i w projektach architektonicznych
- Szeroko zaklasyfikowane jako gnejs Augen, gnejs Henderson, gnejs Lewisian, gnejs Archeo i gnoma proterozoiczna
- Różnych minerałów, z których niektóre są charakterystyczne dla skał magmowych
Znaleziono w szerszym asortymencie krajów afrykańskich, a także w Azji i Australii.